Czym jest teoria poliwagalna?

To nauka o bezpieczeństwie, dobrostanie, o zdrowieniu, powrocie do siebie.

Teorię poliwagalną opracował Stephen Porges amerykański badacz, który już w latach 70 dwudziestego wieku, odkrył dwa szlaki błędne w układzie nerwowym regulujące pracę serca i odpowiedzialne za połączenie twarz- serce, dzięki któremu możemy się komunikować innym ludziom, co się dzieje w naszym ciele. Te odkrycia stały się podstawą teorii poliwagalnej pozwalającej nam bez trudu zrozumieć mechanizm działania autonomicznego układu nerwowego.

Następnie Deb Dana amerykańska psychoterapeutka, zajmująca się traumą, przetłumaczyła laboratoryjne obserwacje na kliniczne zastosowanie w terapii.

Dla mnie praktykującego lekarza specjalisty neurologii- teoria poliwagalna to pomost łączący ciało- umysł, z naszym stanem fizjologicznym poprzez autonomiczny układ nerwowy.

Zagłębiając się w teorię poliwagalną zapoznajemy się z autonomicznym układem nerwowym, który możemy nazwać automatycznym układem nerwowym, ponieważ jego zadaniem jest podtrzymywanie funkcji życiowych jak oddychanie, praca serca, trwawienie itd.

Dzięki teorii poliwagalnej uczymy się rozpoznawać nasze stany autonomiczne i świadomie je regulować.

NEURODENT

Ureguluj się na zdrowie

Teoria poliwagalna to brakujący element na drodze do zrozumienia, dlaczego choruję, czuję się źle, nie mam siły nic robić, działam bo muszę, nie ma energii( syndrom przewlekłego zmęczenia), mam codzienne bóle głowy typu napięciowego, migreny, bóle całego ciała- fibromialgię, depresję, napady lęku, obniżony nastrój, zaburzenia snu, zaburzenia pamięci, koncentrację, tężyczkę utajoną, zawroty głowy, zgagę, wzdęcia, problemy skórne, bóle kręgosłupa, częstomocz, zaparcia itp.

Fizycznie:

- przewlekłe bóle całego ciała, lub części ciała

- omdlenia wazowagalne

- choroby autoimmunologiczne

- sucha skóra, utrata włosów

- niskie poziomy witamin, minerałów

Psychicznie:

- przetrwanie i przeżycie

- odrętwienie, odłączenie( od siebie, świata i innych)

- brak nadziei, osamotnienie

- depresja

- bezsilność -dysocjacja

STAN BŁĘDNY GRZBIETOWY

- znieruchomienie, zamrożenie, zapadnięcie

Fizycznie:

- bóle głowy

- zaburzenia układu pokarmowego

- zgaga, zaparcia, zaburzenia flory jelitowej, IBS

- choroby tarczycy

- otyłość

- zaburzenia glikemii

- drętwienia różnych części ciała

- szumy uszne

Psychicznie:

- mobilizacja do walki i ucieczki

- agresywność,

- nadpobudliwość

- świat i ludzie są niebezpieczni

- zaburzenia pamięci, koncentracji

- odcięcie od siebie i ludzi

- nadmierna czujność

- zachowana opozycyjne

- wycofanie społeczne

- ataki paniki

STAN WSPÓŁCZULNY

- mobilizacja

- walka lub ucieczka

Fizycznie:

- regeneracja,

- wzrost

- homeostaza układu odpornościowego, hormonalnego

- dobrostan fizyczny

- zdrowie

- brak dolegliwości somatycznych

- w tym stanie nasz organizm wraca do balansu- dobrostanu

Psychicznie:

- umiemy sprostać wymogom dnia codziennego

- ugruntowanie

- uregulowanie

- koregulacja, smoregulacja

- stan tu i teraz

- okazujemy współczucie sobie i innym

- ciekawość

BŁĘDNY BRZUSZNY

- układ połączenia

- zaangażowania społecznego

Ważne terminy związane związane z teorią poliwagalną:

• hierarchia- kolejność aktywacji poszczególnych szlaków neurologicznych

• neurocepcja- nieustanne podświadome skanowanie tego co się dzieje w nas, otoczeniu oraz w relacjach, oceniając czy jest bezpiecznie, czy pojawiły się sygnały zagrożenia

• koreglacja – aby przetrwać potrzebujemy wchodzić w interakcje z innymi ssakami

Pobierz Koło Emocji >

Trzy składowe autonomicznego układu nerwowego oraz stany z nich wynikające

Umów się

Mapowanie układu nerwowego:

1. Mapa profilu osobistego- Gdzie jestem? Jak się czuję? Co robię? Jak myślę?

2. Mapa wyzwalaczy i przebłysków- Co doprowadza mnie do tego stanu?

3. Mapa zasobów regulujących- Jak powrócić do stanu błędnego brzusznego i jak w nim pozostać?

To podstawowe pojęcia związane z teorią poliwagalną, dzięki której znajdziesz drogę do zdrowia, zadowolenia i poczucia łączności.

Nie jest to droga na skróty, wymaga codziennej uważności, troski o siebie, dostrzegania gdzie jestem i co się ze mną dzieje.

Mimo wszystko warto wyruszyć w tą fascynującą podroż po układzie nerwowym, aby znaleźć drogę do Siebie, poprzez Siebie. Leczenie farmakologiczne, terapię z ciałem są wspomagaczem, na drodze do dobrostanu, do połączenia i bycia tu i teraz w zgodzie ze sobą psychicznie i fizycznie.

Zapraszam Ciebie do ćwiczenia samopoznania- poznaj swój układ nerwowy.

W codziennym życiu często mówimy: „dziś czuje się dobrze albo „dziś było spokojnie”, lub dziś było ciężko i trudno, „ jestem jak na szpilkach” czuję jakiś niepokój jakby coś miało się stać. Zastanów się co to oznacza z perspektywy Twojego układu nerwowego? To ćwiczenie pomaga spojrzeć na swoje dni nie tylko przez co myślę lub co się wydarzyło, ale przez konkretne stany autonomicznego układu nerwowego:

Stan współczulny (sympatyczny) – mobilizacja: walka, ucieczka, nad mierne pobudzenie.

Stan brzuszny nerwu błędnego (ventral vagal) – regulacja, spokój, relacje, poczucie bezpieczeństwa.

Stan grzbietowy nerwu błędnego (dorsal vagal) – zamrożenie, odcięcie, znużenie, izolacja.

Zamiast dotychczasowego określenia „dobry/zły dzień” – zaczniesz dostrzegać mieszankę różnych stanów autonomicznych, które mogą zmieniać się wiele razy w ciągu doby. Jak wykonać ćwiczenie?

Najpierw nazwij każdy ze stanów oraz nadaj odpowiedni kolor, nazwę, numer, mózesz też uzyć porównania do zwięrzęcia ( poniżej zamieszczam kolory i nazwy, z których ja korzystam, aby opisać dany stan) :

• błędny brzuszny (np. zielony, to spokój, relaks, błogość, dla mnie to numer 3, mały szczeniak)

• współczulny (np. czerwony, aktywacja, złość, działanie, dla mnie to numer 2, to walczący tygrys )

• błędny grzbietowy (np. niebieski, zamrożenie, bezsilność, dla mnie to numer 1, zapadam się w skorupie jak ślimak).

Następnie przez kilka dni, lub tygodni przyglądaj się temu jak funkcjonujesz, najlepiej kilka razy dziennie- możesz robić notatki, lub pod koniec dnia siadasz i zastanawiasz się jak to wyglądało, nazwij ten dzień. Oceń ile procentowo zajmował każdy stan.

Dzięki temu będzie można ocenić , jaki wyłania się Twój autonomiczny krajobraz , jeśli chodzi o funkcjonowanie. Zobaczysz powtarzalne wzorce. Będziesz wiedzieć jak się do pewnych okresów przygotować, a może też dzięki temu rozpoznasz co, lub kto w taki stan Cię wprowadza. Czy to jest aktualna sytuacja, czy może echa przeszłości, nawykowe przeżywanie czegoś co już nie jest aktualne.

Przykład: Poniedziałek błędny grzbietowy 25% współczulny 40% błędny brzuszny 35% Co Ci to da? Zobaczysz wzorce – np. czy poniedziałki są dla Ciebie wyjątkowo wyczerpujace? Być może po popołudnia lub weekendy uruchamiają tryb zamrożenia? Nauczysz się rozpoznawać swoje mikrostany – nie utkniesz w jednym stanie na cały dzień. Zrozumiesz język ciała, który pomoże Ci lepiej rozumieć siebie i sygnały z układu nerwowego. Dzięki temu będzie można świadomie wprowadzać regulację tam, Ć gdzie wcześniej było tylko „złe samopoczucie”. Ćwiczenie: Koło Układu Nerwowego To narzędzie nie ocenia – ono uczy obserwacji, świadomości i łagodnego powrotu do siebie. Wskazówka: Możesz zrobić dodatkowe notatki: Co pomogło mi wrócić do stanu spokoju? Co mnie wytrąciło z równowagi? Jakie sygnały poprzedziły zmianę ?

Mamy różne kanały łączności ze sobą, różne ścieżki, którymi ciało informuje co się z nim dzieje, czasem łatwiej jest usłyszeć swoje myśli, czasem zaobserwować oddech, jaką masz postawę ciała, czy twoje ciało jest spięte, czy rozluźnione, jak się aktualnie czujesz, co czujesz jakie emocje Ci towarzyszą?

Mi jest chyba najłatwiej rozpoznać, gdzie jestem w hierarchii układu autonomicznego za pomocą myśli, jeśli moje myśli mówią, „ on robi to specjalnie, specjalnie krzyczy, specjalnie to robi” aha to mój współczulny mówi do mnie. To jest taka chwila zatrzymania skanuję swoje ciało i czuję szybki płytki oddech, serce bije szybko, nam spięte ciało, a na poziomie emocji czuję złość.

Dzięki temu wiem, gdzie jestem i co mi pomoże z tego poziomu przemieścić się w bardziej pożądane rejony, regulacji i harmonii, sięgam po moje zasoby regulujące.

Może też być inny scenariusz, „no nie dam rady, to jest ponad moje siły”, aha wiem, że to mój stan grzbietowy, skanuję, wówczas moje ciało, jaki jest mój oddech bardzo płytki, ciało jest bez życia, skulone, zapadnięte w sobie, nie mam energii, a na poziomie emocji czuję bezradności i bezsilność.

Pierwszy krok to rozpoznać, gdzie jestem. Tu załączam koło emocji, aby łatwiej zrozumieć, poczuć, rozpoznać gdzie jestem. ( pdf koło emocji)

Zapraszam Cię do tej pasjonującej podróży, wezmę Cię za ręką pokaże jak, dzięki Twojemu zaangażowaniu przy moim wsparciu, osiągniesz swój cel- życie w dobrostanie, to nie znaczy że cudowanie uzdrowię Ciebie z przewlekłych chorób, ale pomogę Ci zmniejszyć ich uciążliwości.